BG5 Amsterdam

In opdracht van de Universiteit van Amsterdam en in samenwerking met Ector Hoogstad Architecten werkt 1meter98 Architecten aan de restauratie en de herontwikkeling van het BG5-gebouw op het Binnengasthuisterrein. Het gaat hierbij om het opstellen van een restauratievisie en ondersteuning van het ontwerpproces. Het gebouw zal opnieuw onderwijs- en onderzoeksfaciliteiten onderbrengen voor de Faculteit der Geesteswetenschappen.

Historie

Het voormalig Klinisch Ziekenhuis is tussen 1887 en 1890 gerealiseerd naar ontwerp van de toenmalige assistent-stadsarchitect H. Leguyt. Het gebouw kwam tot stand bij de omvorming van een verouderd kloostercomplex tot een voor die tijd modern academisch ziekenhuis, genaamd het Binnengasthuis, en werd gebouwd volgens een paviljoensysteem: het U-vormige gebouw bestond uit twee lange vleugels en een verbindingsgebouw. 

Het monument als uitgangspunt

Tijdens de restauratie en herontwikkeling zal het huidige paviljoen en atriumdak worden gesloopt en vervangen door nieuwbouw, ontworpen door Ector Hoogstad Architecten. Binnen het nieuwe ontwerp zal het monument opnieuw als uitgangspunt dienen door het te restaureren, beter zichtbaar te maken en waar mogelijk aangetaste monumentwaarden te herstellen.

Kenmerkend voor het Klinisch Ziekenhuis was het anatomisch laboratorium, gevestigd in de ‘rotonda’ aan de binnenplaats. Het bouwdeel is ernstig aangetast door eerdere transformaties: tentdak verwijderd, volume afgetopt, gevelopeningen en vloeren aangepast. Belangrijk uitgangspunt in de herbestemming is deze rotonda weer beter tot zijn recht te laten komen.

Natuurlijk isoleren

De gevels van BG5 bestaan uit buitenblad van dragend metselwerk, vervolgens een spouw en een binnenblad gemaakt van holle bakstenen. Door het verwijderen van het binnenspouwblad is een systeem mogelijk dat een capillair actieve samenwerking met het metselwerk aangaat. Bovendien, kunnen we de isolatie tot aan de bestaande aftimmeringen plaatsen. Daarmee is er behoud van historisch materiaal met betrekking tot vensterbanken en aftimmeringen van kozijnen en ramen. Door het verwijderen van de spouw kunnen we ook een goede luchtdichting waarborgen en zijn er minder koudebruggen en condensatierisico’s bij de aansluitingen van ramen en kozijnen.

We zijn volop bezig met het bepalen van het meest geschikte materiaal voor de na-isolatie. Met behulp van een proefopstelling testen we de materialen en verwerking, in combinatie met de vereiste luchtdichtheid. Het plan is nu om met kalkhennep te isoleren, zie onderstaand detail. Het gekozen dampopen systeem wordt direct op de muur wordt gezet waarmee het een capillair actieve samenwerking aangaat. Voordelen hiervan zijn dat het voorziet in een zorgvuldige omgang met vocht in de gevel: verspreiding en uitdamping, daardoor is er minder risico voor het monument (houten balken / staal). Bovendien werkt de wand mee in de vochtbalans van het binnenklimaat, waardoor er minder kans op schimmelvorming is.

Zie ook ons naastgelegen project!